อ.ท่าวังผา


อำเภอท่าวังผา
หมู่บ้านไทลื้อหนองบัว
หมู่บ้านไทลื้อหนองบัว

อยู่ที่บ้านหนองบัว ตำบลป่าคา จากตัวเมืองน่านใช้เส้นทางหลวงหมายเลข ๑๐๘๐ เป็นระยะทาง ๔๐ กิโลเมตร ก่อนถึงอำเภอท่าวังผามี ทางแยกซ้ายไปอีก ๓ กิโลเมตร หมู่บ้านแห่งนี้เป็นหมู่บ้านที่มีฝีมือในการทอผ้าพื้นเมืองประจำเผ่าที่สวยงาม เรียกว่า "ผ้าลายน้ำไหล” ซึ่ง เป็นแหล่งใหญ่ที่สุดในจังหวัดน่านนับเป็นหัตถกรรมที่ตกทอดมาหลายยุคหลายสมัย ตามใต้ถุนบ้านที่ยกพื้นสูงจะมีเครื่องทอผ้าไว้สำหรับใช้เอง ส่วนที่เหลือจะนำออกจำหน่ายเป็นสินค้าพื้นเมือง เช่น ผ้านุ่ง ผ้าพันคอ กระโปรง เสื้อ เป็นต้น
วัดหนองบัว
วัดหนองบัว

หมู่บ้านหนองบัว ตำบลป่าคา ไปตามทางหลวงหมายเลข ๑๐๘ เลี้ยวซ้ายกิโลเมตรที่ ๔๐ ข้ามสะพานแล้วเข้าไปอีก ๓ กิโลเมตร วัดหนองบัวเป็นวัดเก่าแก่ของหมู่บ้าน จากคำบอกเล่าของผู้เฒ่าผู้แก่ในหมู่บ้านทำให้สันนิษฐานได้ว่า วัดไทลื้อแห่งนี้สร้างราว พ.ศ. ๒๔๐๕ (ตรงกับสมัยรัชกาลที่ ๔) ภายในโบสถ์มีภพกิจกรรมฝาผนังเล่าเรื่องในปัญญาสชาดกซึ่งเป็นพระชาติหนึ่งของพระพุทธเจ้า สันนิษฐานว่าเขียนโดย "ทิดบัวผัน" ช่างเขียนลาวพวนที่บิดาของครูบาหลวงสุ ชื่อนายเทพ ซึ่งเป็นทหารของเจ้าอนันตยศ (เจ้าเมืองน่านระหว่าง พ.ศ. ๒๓๙๕ - ๒๔๓๔) ได้นำมาจากเมืองพวน ในแคว้นหลวงพระบาง นอกจากนั้นยังมีนายเทพและพระแสนพิจิตรเป็นผู้ช่วยเขียนจนเสร็จ และยังมีภาพของเรือกลไฟและดาบปลายปืนซึ่งเริ่มเข้ามาในประเทศไทยในสมัยรัชกาลที่ ๔ ถึงรัชกาลที่ ๕ ภาพกิจกรรมที่วัดหนองบัวแห่งนี้ได้สะท้อนให้เห็นสภาพความเป็นอยู่ของผู้คนในสมัยนั้นได้เป็นอย่างดีโดยเฉพาะการแต่งกายของผู้หญิงที่นุ่งผ้าซิ่นลายน้ำไหล หรือผ้าซิ่นตีนจกที่สวยงาม นับว่ามีคุณค่าทางศิลปะและความสมฐูรณ์ของภาพใกล้เคียงกับภาพจิตรกรรมฝาผนังของวัดภูมมินทร์ในเมืองน่าน นอกจากภาพกิจกรรมแล้วที่ฐานพระประธานยังประดิษฐานพระพุทธรูปล้านนาองค์เล็กอยู่หลายองค์ และยังมีบุษบกสมัยล้านนาอยู่ด้วย นอกจากนี้มีบ้านจำลองไทลื้อ (เฮือนไทลื้อมะเก่า) มีอุปกรณ์การประกอบอาชีพของชาวไทลื้อจัดแสดงไว้
อุทยานแห่งชาตินันทบุรี
อุทยานแห่งชาตินันทบุรี

อุทยานแห่งชาตินันทบุรีครอบคลุมท้องที่อำเภอท่าวังผา อำเภอเมือง อำเภอบ้านหลวง จังหวัดน่าน มีสภาพป่าทรัพยากรธรรมชาติที่สมบูรณ์ มีความหลากหลายทางชีวภาพ รวมพื้นที่ทังหมดประมาณ ๕๔๘,๑๒๕ ไร่หรือ ๘๗๗ ตารางกิโลเมตร พื้นที่แห่งนี้อดีตเคยเป็นจุดยุทธศาสตร์ที่สำคัญแห่งหนึ่ง ซึ่งอยู่ภายใต้อิทธิพลของพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย มีการต่อสู้ระหว่างเจ้าหน้าที่ของรัฐกับผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ (ผกค.) อย่างรุนแรง เกิดความเสียหายทั้งชีวิตและทรัพย์สินอย่างมากมายดังปรากฎในสมรภูมิรบที่ลือลั่นในอดีตภายใต้ชื่อว่า "ยุทธภูมิที่ดอยผาจิ" แหล่งท่องเที่ยวสำคัญอาทิเช่น น้ำตกสันติสุข, น้ำตกสองแคว, น้ำตกห้วยพริก, จุดชมวิวดอยผาจิ ดอยผาช้างและดอยวาว เป็นต้น สถานที่น่าสนใจอุทยานฯ คือ
ดอยผาจิ
ดอยผาจิ

การเดินทางจากน่านใช้ทางหลวงหมายเลข ๑๐๙๑ ระยะทางประมาณ ๔๐ กิโลเมตร เมื่อถึงอำเภอบ้านหลวงใช้ทางหลวงหมายเลข ๑๑๗๒ เข้าบ้านพี้เหนือสู่ดอยผาจิ ระยะทางประมาณ ๓๐ กิโลเมตร การเดินทางสู่ดอยผาจิต้องเดินเท้าจากอุทยานแห่งชาตินันทบุรีเขตติดต่อ น่าน-พะเยา ดอยผาจิเป็นดอยที่มีความสวยงาม มีธรรมชาติที่ยังสมบูรณ์ ทั้งน้ำตกต้นไม้นานาพันธุ์ ดอยผาจินี้เคยเป็นพื้นที่ตั้งฐานกำลังของฝ่าย ผกค. ปัจจุบันยังมีอุปกรณ์ต่างๆ เช่น เครื่องกำเนิดไฟฟ้า ท่อประปาอยู่ในพื้นที่นอกจากบริเวณใกล้เคียงยังมีหมู่บ้านชาวเขาเผ่าม้งและเย้าตั้งอยู่
ดอยวาว
ดอยวาว

อยู่ในการดูแลของหน่วยจัดการต้นน้ำน้ำค้าง เป็นจุดชมทะเลหมอกและพระอาทิตย์ตกที่สวยงาม อำเภอท่าวังผาเดิมเป็นป่าเสื่อมโทรมมาก ปัจจุบันได้รับการฟื้นฟูโดยทางหน่วยจัดการต้ำนน้ำฯ ได้ปลูกพันธุ์ไม้เดิม เช่น แอปเปิ้ลป่า เมเปิ้ล สนสามใบ ก่อนถึงดอยวาว จะผ่านดอยติ้วซึ่งเป็นที่ตั้งอุทยานแห่งชาตินันทบุรี จากที่ทำการอุทยานแห่งชาติไปอีกราว ๒ กิโลเมตร สามารถเดินทางด้วยรถยนต์ไปถึงหน่วยจัดการต้นน้ำฯ แล้วเดินเท้าขึ้นสู่ยอดดอยวาว ตลอดเส้นทางเป็นป่าดิบเขาที่อุดมสมบูรณ์ และเป็นถิ่นอาศัยของนกบนที่สูงนานาชนิด ได้แก่ นกมุ่นรกตาแดง นกหางรำหางยาว นกติ๊ดแก้มเหลือง นกเสือแมลงปีกแนกระวังไฟรปากแดงยาว ฯลฯ และฤดูหนาวจะมีนกอพยพมาพำนัก นอกจากนี้ยังมีสถานที่ท่องเที่ยวทางน้ำตกอยู่หลายแห่งด้วยกัน เช่น น้ำตกสันติสุข น้ำตกสองแคว น้ำตกพริก น้ำตกตาดฟ้าร้อง น้ำตกดอกหมอก

การเดินทาง จากอำเภอท่าวังผาใช้ทางหลวงหมายเลข ๑๐๘๒ สายท่าวังผา-สบขุ่น ไปประมาณ ๒๗ กิโลเมตร มีทางแยกขวามือเข้าไปประมาณ ๕๐๐ เมตร จะถึงที่ทำการอุทยานฯ หรืออีกเส้นทางหนึ่ง คือจากตัวเมืองน่าน ใช้ทางหลวงหมายเลข ๑๐๘๐ ไปท่าวังผาจากนั้นใช้ทางหลวงหมายเลข ๑๑๔๘ สายท่าวังผา-สองแคว ประมาณ ๑.๕ กิโลเมตร แยกไปตามถนนสายยายหนุน-สบขุ่น ถึงหลักกิโลเมตรที่ ๒๗ แล้วเลี้ยวขวาเข้าไปประมาณ ๕๐๐ เมตร
บ้านดอนมูล
บ้านดอนมูล

ชุมชนไทลื้ออยู่ริมน้ำน่าน ใกล้บ้านหนองบัว ห่างจากตัวอำเภอประมาณ ๘ กิโลเมตร มีบริการห้องพักแบบโฮมสเตย์ มีบรรยากาศดี และได้สัมผัสวิถีชีวิตชาวไทลื้อซึ่งยังคงรักษาวิถีวัฒนธรรมดั้งเดิมไว้อย่างเหนียวแน่น ดำเนินการโดยคณะกรรมการหมู่บาน ติดต่อโทร. ๐ ๕๔๗๙ ๘๔๔๙