อำเภอสันติสุข
![]() |
อ่างเก็บน้ำบ้านน่านมั่นคง อ.สันติสุข จ.น่าน |
อ่างเก็บน้ำห้วยข่อนแก่นหรืออ่างบ้านน่านมั่นคง เป็นอ่างเก็บน้ำขนาดกลาง ที่มีจุดเด่นคือ เป็นอ่างเก็บน้ำที่มีทิวทัศน์สวย รอบข้างเป็นทิวเขา น้ำใส และใกล้ชิดธรรมชาิติ พร้อมด้วยแพร้านอาหารให้เลือกนั่งหลายร้าน
การเดินทาง อ่างบ้านน่านมั่นคง อยู่ห่างจากสี่แยกหลักอ.สันติสุข มาทางบ้านน้ำยาว อ.ปัว เพียง 3 กม. จากนั้น เลี้ยวซ้ายเข้าหมู่บ้านน่านมั่นคง
![]() |
น้ำตกตาดหลวง อ.ปัว,อ.สันติสุข จ.น่าน |
่องเที่ยวเชิงนิเวศน์กับวัดโปร่งคำ วัดโป่งคำ ตั้งอยู่เลขที่ ๒๐ บ้านโป่งคำ ตำบลดู่พงษ์ อำเภอสันติสุข จังหวัดน่าน
ในสังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย โดยวัดโป่งคำแห่งนี้ สันณิฐานว่า ได้เริ่มก่อสร้างเมื่อปีพุทธศักราช ๒๔๔๑ ซึ่งการก่อสร้างวัดโป่งคำเป็นธรรมเนียมของพุทธศาสนิกชนล้านนา ที่ปรากฏว่า“ มีแม่น้ำที่ไหน มีคนที่นั้น มีคนที่ไหน มีชุมชนที่นั้น มีชุมชนที่ไหน มีวัดที่นั้น”
การก่อสร้างวัดโป่งคำก็เฉกเช่นกัน กล่าวคือ เมื่อมีผู้คนได้มาร่วมกันจัดตั้งเป็นชุมชนเป็นหมู่บ้าน โดยตั้งชื่อหมู่บ้านว่า “บ้านโป่งคำ” เมื่อประมาณพุทธศักราช ๒๔๔๐ ต่อมาชุมชนบ้านโป่งคำต้องการมีวัดเป็นของตนเอง เพื่อให้เป็นที่ทำบุญ จัดกิจกรรมนันทนาการของชุมชน จึงมีการจัดตั้งวัดขึ้น โดยให้ชื่อวัดและชื่อหมู่บ้านเป็นเดียวกัน คือ “ วัดโป่งคำ”
นอกจากนี้วัดโป่งคำก็ยังมีปูชนียวัตถุ คือ พระประธานในพระวิหาร เป็นพระพุทธรูปแบบปูนปั้น (สันณิฐานว่าเป็นฝีมือสกุลช่างชาวบ้าน) สร้างประมาณเมื่อ พุทธศักราช ๒๔๖๐ และยังมีพระพุทธรูปต่าง ๆ อีกจำนวนหนึ่ง ปัจจุบันวัดโป่งคำ ภายใต้การปกครองและการบริหารของท่านพระครูสุจิณนันทกิจ ( พระอาจารย์สมคิด จรณธมฺโม ) ได้เปิดวัดให้เป็นแหล่งเรียนรู้ของชุมชน เพื่อพัฒนาศักยภาพของชุมชนให้มีความกินดีอยู่ดีและสามารถมีความเป็นอยู่อย่างยั่งยืนได้ โดยพระอาจารย์สมคิด จรณธมฺโม ได้มองเห็นปัญหาของชุมชนที่เกิดขึ้น และพยายามให้คำแนะนำ ช่วยเหลือ และแสวงหาทางออกให้กับชุมชน จึงมีการจัดตั้ง “ ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้ชุมชนบ้านโป่งคำ” โดยเอาวัดโป่งคำแห่งนี้เป็นเวทีที่แสดงออกและเวทีประชาคมของชุมชน โดยมีการจัดตั้งกลุ่มต่าง ๆ เพื่อแสวงหาองค์ความรู้และภูมิปัญญาของชุมชน เพื่อพัฒนาให้เห็นศักยภาพของชุมชน เช่น กลุ่มย้อมผ้าสีธรรมชาติ,กลุ่มเพาะเห็ด, กลุ่มผู้สูงอายุ รวมกลุ่มเป็นกลุ่มตีเหล็ก, กลุ่มจักสาน,กลุ่มเกษตรอินทรีย์,กลุ่มเยาวชนเพื่อการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม, กลุ่มอนุรักษ์ป่าชุมชนโป่งคำ, กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการพัฒนา,กลุ่มเครือข่ายแหล่งเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง
โดยชุมชนบ้านโป่งคำ ได้รับความช่วยเหลือจากหน่วยงานภาครัฐ เอกชน และองค์กรเครือข่ายต่าง ๆ เพื่อมาต่อยอดทางความคิดและพัฒนาศักยภาพของชุมชน ทั่งนี้ชุมชนบ้านโป่งคำ ได้น้อมรับพระราชดำรัส เรื่อง “ทฤษฏีปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง” มาปฏิบัติภายในชุมชน เพื่อให้คนในชุมชนมีความเป็นอยู่แบบพอเพียง พอดี พอกิน และพอใจ ในวิถีชีวิตแบบชุมชนพอเพียง โดยชุมชนโป่งคำได้รับโครงการพัฒนา คือโครงการขยายผล โครงการหลวงโป่งคำ ทั่งนี้ชุมชนวัดโป่งคำก็ได้เปิดศูนย์การศึกษา เรียกว่า “ มหาวิทยาลัยชีวิต” ของมหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร เพื่อพัฒนาบุคลากรในชุมชนเขตอำเภอสันติสุข ให้เป็นแกนนำในการขยายเขตพัฒนาต่อไป
น้ำตกตาดหลวง (ทุ่งเฮ้า) เป็นน้ำำตกที่อาจไม่ได้อยู่ในอำเถอสันติสุข แต่ไม่ห่างจาก อำเภอสันติสุขมากเท่าไหร่ เดินทางประมาณสิบกว่ากิโลเท่านั้น
บ้าน ทุ่งเฮ้า อ.ปัว และเป็นแหล่งอนุรักษ์พันธุ์ปลาพลวง ลักษณะน้ำตกเป็นสายน้ำไหลผ่านโขดหินเป็นชั้นๆลดหลั่นกันลงมา บางชั้นเป็นแอ่งสามารถลงเล่นน้ำได้ บางชั้นก็เป็นโขดหินสูง น้ำตกตาดหลวงตั้งอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติดอยภุคา ลักษณะน้ำตกไหลผ่านโขดชั้นหิน ลดหลั่น กันลงมาในฤดูฝนจะมีน้ำมากกว่าฤดุอื่นๆ มีห้องน้ำ ห้องสุขาบริการอยู่ด้านนอกก่อนเข้าน้ำตก
การเดินทาง: เดินทางจากสันติสุขสู่ทุ่งเฮ้า ทางสันติสุข เลี้ยวขวาเข้าน้ำยาว ตรงสู่ทางเข้าน้ำตกขวามือตรงโรงเรียนบ้านทุ่งเฮ้า หรือ เดิน ทางจาก อ.ท่าวังผามุ่งหน้า ตะวันตกเฉียงใต้ ไปยัง 1082 1.4 กม. บริเวณเกาะกลาง เบี่ยงซ้ายเล็กน้อยที่ 1082 1.5 กม. เลี้ยวขวา เพื่อวิ่งบน 1082 0.5 กม. เลี้ยวซ้าย เพื่อวิ่งบน 1082 0.4 กม. เลี้ยวขวา ที่ 1148 2.1 กม. เลี้ยวขวา ที่ 1080 1.9 กม. เลี้ยวซ้าย ที่ 1170 14.5 กม. เลี้ยวขวา ที่ 1081 6.8 กม. บริเวณ ก.ม. ที่ 11ทางซ้าย เดินทางตามถนนลูกรังเข้าไปถึงน้ำตก ระยะทาง2 ก.ม
ท่องเที่ยวศึกษาธรรมอารามเวฬุวัน ตั้งอยู่ยอดดอยอยู่บ้านศรีนาม่าน ที่ตั้งของอารามแห่งนี้สามารถมองเห็นทิวทัศน์ของอำเภอสันติสุขโดยรอบ อารามเวฬุวันมีพระธาตุเวฬุวันให้สักการะอีกด้วย อารามเวฬุวันกำลังพัฒนาให้ภูมิทัศน์น่าอยู่เพื่อเป็นแหล่งศึกษาธรรมของบุคคลทั่วไปที่สนใจ และกำลังจะสร้างห้องสมุดเพื่อศึกษาธรรมะแก่บุคคลทั่วไปอีกด้วย
การเดินทาง : อารามเวฬุวัน ตั้งอยู่บ้านศรีนาม่าน อำเภอสันติสุุข จังหวัดน่าน เล้นทางสันติสุข - หลักลาย ห่างจากตัวอำเภอ 3 กิโลเมตร
ในสังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย โดยวัดโป่งคำแห่งนี้ สันณิฐานว่า ได้เริ่มก่อสร้างเมื่อปีพุทธศักราช ๒๔๔๑ ซึ่งการก่อสร้างวัดโป่งคำเป็นธรรมเนียมของพุทธศาสนิกชนล้านนา ที่ปรากฏว่า“ มีแม่น้ำที่ไหน มีคนที่นั้น มีคนที่ไหน มีชุมชนที่นั้น มีชุมชนที่ไหน มีวัดที่นั้น”
การก่อสร้างวัดโป่งคำก็เฉกเช่นกัน กล่าวคือ เมื่อมีผู้คนได้มาร่วมกันจัดตั้งเป็นชุมชนเป็นหมู่บ้าน โดยตั้งชื่อหมู่บ้านว่า “บ้านโป่งคำ” เมื่อประมาณพุทธศักราช ๒๔๔๐ ต่อมาชุมชนบ้านโป่งคำต้องการมีวัดเป็นของตนเอง เพื่อให้เป็นที่ทำบุญ จัดกิจกรรมนันทนาการของชุมชน จึงมีการจัดตั้งวัดขึ้น โดยให้ชื่อวัดและชื่อหมู่บ้านเป็นเดียวกัน คือ “ วัดโป่งคำ”
นอกจากนี้วัดโป่งคำก็ยังมีปูชนียวัตถุ คือ พระประธานในพระวิหาร เป็นพระพุทธรูปแบบปูนปั้น (สันณิฐานว่าเป็นฝีมือสกุลช่างชาวบ้าน) สร้างประมาณเมื่อ พุทธศักราช ๒๔๖๐ และยังมีพระพุทธรูปต่าง ๆ อีกจำนวนหนึ่ง ปัจจุบันวัดโป่งคำ ภายใต้การปกครองและการบริหารของท่านพระครูสุจิณนันทกิจ ( พระอาจารย์สมคิด จรณธมฺโม ) ได้เปิดวัดให้เป็นแหล่งเรียนรู้ของชุมชน เพื่อพัฒนาศักยภาพของชุมชนให้มีความกินดีอยู่ดีและสามารถมีความเป็นอยู่อย่างยั่งยืนได้ โดยพระอาจารย์สมคิด จรณธมฺโม ได้มองเห็นปัญหาของชุมชนที่เกิดขึ้น และพยายามให้คำแนะนำ ช่วยเหลือ และแสวงหาทางออกให้กับชุมชน จึงมีการจัดตั้ง “ ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้ชุมชนบ้านโป่งคำ” โดยเอาวัดโป่งคำแห่งนี้เป็นเวทีที่แสดงออกและเวทีประชาคมของชุมชน โดยมีการจัดตั้งกลุ่มต่าง ๆ เพื่อแสวงหาองค์ความรู้และภูมิปัญญาของชุมชน เพื่อพัฒนาให้เห็นศักยภาพของชุมชน เช่น กลุ่มย้อมผ้าสีธรรมชาติ,กลุ่มเพาะเห็ด, กลุ่มผู้สูงอายุ รวมกลุ่มเป็นกลุ่มตีเหล็ก, กลุ่มจักสาน,กลุ่มเกษตรอินทรีย์,กลุ่มเยาวชนเพื่อการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม, กลุ่มอนุรักษ์ป่าชุมชนโป่งคำ, กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการพัฒนา,กลุ่มเครือข่ายแหล่งเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง
โดยชุมชนบ้านโป่งคำ ได้รับความช่วยเหลือจากหน่วยงานภาครัฐ เอกชน และองค์กรเครือข่ายต่าง ๆ เพื่อมาต่อยอดทางความคิดและพัฒนาศักยภาพของชุมชน ทั่งนี้ชุมชนบ้านโป่งคำ ได้น้อมรับพระราชดำรัส เรื่อง “ทฤษฏีปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง” มาปฏิบัติภายในชุมชน เพื่อให้คนในชุมชนมีความเป็นอยู่แบบพอเพียง พอดี พอกิน และพอใจ ในวิถีชีวิตแบบชุมชนพอเพียง โดยชุมชนโป่งคำได้รับโครงการพัฒนา คือโครงการขยายผล โครงการหลวงโป่งคำ ทั่งนี้ชุมชนวัดโป่งคำก็ได้เปิดศูนย์การศึกษา เรียกว่า “ มหาวิทยาลัยชีวิต” ของมหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร เพื่อพัฒนาบุคลากรในชุมชนเขตอำเภอสันติสุข ให้เป็นแกนนำในการขยายเขตพัฒนาต่อไป
น้ำตกตาดหลวง (ทุ่งเฮ้า) เป็นน้ำำตกที่อาจไม่ได้อยู่ในอำเถอสันติสุข แต่ไม่ห่างจาก อำเภอสันติสุขมากเท่าไหร่ เดินทางประมาณสิบกว่ากิโลเท่านั้น
บ้าน ทุ่งเฮ้า อ.ปัว และเป็นแหล่งอนุรักษ์พันธุ์ปลาพลวง ลักษณะน้ำตกเป็นสายน้ำไหลผ่านโขดหินเป็นชั้นๆลดหลั่นกันลงมา บางชั้นเป็นแอ่งสามารถลงเล่นน้ำได้ บางชั้นก็เป็นโขดหินสูง น้ำตกตาดหลวงตั้งอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติดอยภุคา ลักษณะน้ำตกไหลผ่านโขดชั้นหิน ลดหลั่น กันลงมาในฤดูฝนจะมีน้ำมากกว่าฤดุอื่นๆ มีห้องน้ำ ห้องสุขาบริการอยู่ด้านนอกก่อนเข้าน้ำตก
การเดินทาง: เดินทางจากสันติสุขสู่ทุ่งเฮ้า ทางสันติสุข เลี้ยวขวาเข้าน้ำยาว ตรงสู่ทางเข้าน้ำตกขวามือตรงโรงเรียนบ้านทุ่งเฮ้า หรือ เดิน ทางจาก อ.ท่าวังผามุ่งหน้า ตะวันตกเฉียงใต้ ไปยัง 1082 1.4 กม. บริเวณเกาะกลาง เบี่ยงซ้ายเล็กน้อยที่ 1082 1.5 กม. เลี้ยวขวา เพื่อวิ่งบน 1082 0.5 กม. เลี้ยวซ้าย เพื่อวิ่งบน 1082 0.4 กม. เลี้ยวขวา ที่ 1148 2.1 กม. เลี้ยวขวา ที่ 1080 1.9 กม. เลี้ยวซ้าย ที่ 1170 14.5 กม. เลี้ยวขวา ที่ 1081 6.8 กม. บริเวณ ก.ม. ที่ 11ทางซ้าย เดินทางตามถนนลูกรังเข้าไปถึงน้ำตก ระยะทาง2 ก.ม
ท่องเที่ยวศึกษาธรรมอารามเวฬุวัน ตั้งอยู่ยอดดอยอยู่บ้านศรีนาม่าน ที่ตั้งของอารามแห่งนี้สามารถมองเห็นทิวทัศน์ของอำเภอสันติสุขโดยรอบ อารามเวฬุวันมีพระธาตุเวฬุวันให้สักการะอีกด้วย อารามเวฬุวันกำลังพัฒนาให้ภูมิทัศน์น่าอยู่เพื่อเป็นแหล่งศึกษาธรรมของบุคคลทั่วไปที่สนใจ และกำลังจะสร้างห้องสมุดเพื่อศึกษาธรรมะแก่บุคคลทั่วไปอีกด้วย
การเดินทาง : อารามเวฬุวัน ตั้งอยู่บ้านศรีนาม่าน อำเภอสันติสุุข จังหวัดน่าน เล้นทางสันติสุข - หลักลาย ห่างจากตัวอำเภอ 3 กิโลเมตร